Tượng kỳ lân

Hoàng cung triều Nguyễn vốn là nơi có rất nhiều đồ vật quý giá dùng trang trí trong các cung, phủ và thư phòng. Trong sưu tập các hiện vật trang trí, nhóm tượng thú chiếm một tỷ lệ khá lớn với nhiều loại khác nhau. Các hiện vật này đều được làm bằng ngọc với nhiều kiểu dáng và màu sắc khác nhau, thể hiện những con vật trong tưởng tượng và những con vật gần gũi với con người mang ý nghĩa tốt đẹp.

Kỳ lân, trong truyền thuyết là một trong bốn linh vật cao quý: “Long, Lân, Quy, Phụng”. Kỳ lân là biểu hiện cho “tính linh”, khi kỳ lân xuất hiện sẽ có vua chúa hoặc thánh nhân ra đời cứu vớt chúng sinh, báo hiệu điềm lành. Trước đây tượng kỳ lân là linh vật, thường được trưng bày trong các thư phòng của những người có vị thế cao trong xã hội. Ngoài mục đích trưng bày làm đẹp cho các không gian sống và làm việc, tượng kỳ lân còn được coi như vật phong thủy có tác dụng tránh tà, ngăn cản sát khí, cải vận, giảm nhẹ tai ương cho chủ nhân gia đình.

Tượng kỳ lân được thể hiện là con vật lai tạp những nét đặc trưng của các con vật khác, tùy theo từng vùng miền mà tượng có thể có những nét biến đổi riêng.
Tượng được tạc bằng loại đá ngọc cứng màu nâu đỏ trong tư thế đứng, đầu ngoảnh về bên phải, đuôi quặp trên lưng. Bờm tóc xoắn ốc. Chân đế gỗ chạm tinh xảo, phỏng theo khóm mây cách điệu.

Tượng kỳ lân này được sử dụng trang trí trong thư phòng, tượng do Ngự xưởng chế tạo vào thế kỷ 19.