TÙ VÀ

– Chất liệu: Sừng trâu.
– Màu sắc: Đen.
– Kích thước: Dài 20cm.
– Kỹ thuật chế tác: thủ công
– Địa điểm và thời gian sưu tầm: Xã Lộc Tân, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng; năm 1981.

Thông tin hiện vật

Tù và của người Mạ được làm bằng sừng trâu, chọn từ những chiếc sừng dài từ 20 – 60cm.Họ khoét một lỗ nhỏ ở mũi sừng để gắn lam phát âm. Khi thổi phải dùng một ngón tay bịt vào đầu nhỏ của chiếc sừng, tay còn lại áp vào đầu lớn của sừng để điều chỉnh. Tù và là một loại nhạc cụ có âm thanh định hình, âm không định hình này chỉ biến đổi về mặt âm sắc, không biến đổi về cao độ, điều này phụ thuộc vào sự điều chỉnh khéo léo của đôi bàn tay nghệ nhân.

Tù và thường được sử dụng trong những lễ hội có nghi lễ đâmtrâu. Tiếngtù và được cất lên đầu tiên, với người Mạ, âm thanh của tù và chínhlà lời thỉnh mời các Yàng, các thần linh về dự sự kiện trọng đại sắp diễn ra. Mặt khác, với tiếng to và vang xa, tù và tỏ ra hữu hiệu nhất trong việc báo hiệu với cộng đồng và các buôn làng lân cận về buổi lễ hội sắp tiến hành ở một địa điểm nào đó.