BỆ ĐÁ
– Chất liệu: Gạch nung.
– Kích thước: Cao: 28cm, Rộng: 39, Dày:27.
– Kỹ thuật chế tác: Nung.
– Địa điểm và thời gian sưu tầm: Xã Quảng Ngãi, huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng; năm 2001.
Thông tin hiện vật
Bệ đá được phát hiện tại quần thể Di tích quốc gia đặc biệt Cát Tiên (huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng). Di tích được phát hiện vào thập niên 80 của thế kỷ XX là một quần thể kiến trúc tôn giáo lớn, nằm trên địa bàn huyện Cát Tiên tỉnh Lâm Đồng. Các điểm di tích được phân bố trên diện tích hàng chục hecta, phần lớn các là các phế tích, nằm ở khu vực tả ngạn sông Đồng Nai, nơi giáp ranh giữa 3 tỉnh Lâm Đồng, Đồng Nai và Bình Phước. Trải qua trên 30 năm nghiên cứu, với 9 lần khai quật chính thức và nhiều cuộc điều tra, thám sát, các nhà khoa học đã làm xuất lộ hàng chục phế tích, kiến trúc tôn giáo đền tháp và mộ tháp, thu về hàng ngàn hiện vật có giá trị lịch sử – văn hóa. Với quy mô đồ sộ như vậy, di tích Cát Tiên đã khẳng định được vai trò vô cùng quan trọng của một thánh địa chịu ảnh hưởng sâu sắc của Ấn Độ giáo.
Bệ đá có dạng hình khối chữ nhật, được chia làm hai phần. Phần bệ trên có một lỗ tròn khoét sâu, đường kính 14cm, có thể là dấu tích của lỗ cột để đặt trụ đá lên trên. Mặt trước có hai đường giật cấp, các đường giật cấp cách điệu hình ô cửa. Phần bệ dưới đối xứng với bệ trên cùng hai đường giật cấp, các mô típ hoa văn tương tự mặt trên. Nối giữa hai phần bệ thể hiện một bông hoa.
Trong kiến trúc Bà la môn giáo, việc dùng gạch kết hợp với đá diễn ra rất phổ biến, đặc biệt là các cấu kiện cửa, góc, bậc cấp…. Bệ đá là một phần của kiến trúc đền tháp đã bị đổ vỡ, xáo trộn bởi thời gian. Những dấu tích còn lại cho thấy, bệ đá này là một phần của cấu kiện cửa, nằm trước cửa các kiến trúc đền tháp, có thể là bệ các trụ đá nối với mi cửa của đền tháp.