ĐĨA HOA LAM
– Chất liệu: Sứ.
– Kích thước: Đường kính miệng 33cm, đường kính đáy 14cm, cao 8,5cm, sâu lòng 6cm.
– Kỹ thuật chế tác: Dùng bàn xoay.
– Niên đại: Thế kỷ XV – XVI.
– Địa điểm và thời gian sưu tầm: Xã Lộc Tân, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng; năm 1983.
Thông tin hiện vật
Đĩa hoa lam được phát hiện năm 1983, tại di chỉ Đại Làng, thuộc xã Đại Làng, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng. Di chỉ này nằm trong một thung lũng bằng phẳng tại khu vực giáp ranh giữa xã Lộc Tân (huyện Bảo Lâm) và phường Lộc Tiến (thành phố Bảo Lộc) của tỉnh Lâm Đồng. Đây là một quần thể mộ táng của các cư dân bản địa Lâm Đồng, hình thành trong quá trình sinh sống lâu đời. Với tục “chia của cho người chết”, các cư dân cổ nơi đây đã để lại cho hậu thế rất nhiều hiện vật có giá trị, chứa đựng những quan niệm về triết lý nhân sinh của tộc người.Quá trình khai quật, các nhà khoa học đã làm xuất lộ hàng ngàn hiện vật với nhiều loại hình, chất liệu và kiểu dáng khác nhau. Tiêu biểu trong số đó là các đồ gốm sứ có xuất xứ từ nhiều khu vực khác nhau cả trong và ngoài nước.
Đĩa hoa lam này thuộc dòng gốm sứ Nam Trung Hoa, có xuất xứ ở vùng duyên hải Đông Nam của nước này.Đây là các dòng gốm dân dụng sản xuất tại các tỉnh Quảng Đông, Giang Tây, Phúc Kiến… Dòng gốm này du nhập vào Việt Nam bởi giao thương hàng hải qua các thương cảng như Hội An (Quảng Nam), Nước Mặn (Bình Định), từ thế kỷ XV-XVI. Từ đây, các thương lái tiếp tục vận chuyển thông qua các đường mòn lên cao nguyên để trao đổi, mua bán với các dân tộc bản địa, trong đó có các cư dân Lâm Đồng.
Đĩa có kích thước lớn, miệng loe, không có vành miệng; thành cong thu dần về đáy; đế cao hình vành khăn, dính hạt cát mịn. Xương gốm màu trắng xám, cứng đạt đến độ nung của sứ.Bề mặt đĩa phủ men trắng xám,rạn nhiều theo thời gian; hoa văn màu xanh lam đậm. Mặt trong và xung quanh thành đĩa trang trí các cụm hoa cúc cách điệu; chính giữa lòng đĩa vẽ trang trí hình con chim sẻ đậu trên nhành hoa cúc.