LINGA BẠC

– Chất liệu: Bạc.
– Kỹ thuật chế tác: Gò, đập.
– Niên đại: Khoảng thế kỷ VIII – X.
– Địa điểm và thời gian sưu tầm: Xã Quảng Ngãi, huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng; năm 2003.

Thông tin hiện vật

Linga bạc được phát hiện tại gò 6B thuộc quần thể Di tích quốc gia đặc biệt Cát Tiên (huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng), vào năm 2003. Di tích quốc gia đặc biệt Cát Tiên được phát hiện vào thập niên 80 của thế kỷ XX, là một quần thể kiến trúc tôn giáo lớn. Các điểm di tích được phân bố trên diện tích hàng chục hecta, phần lớn các phế tích nằm ở khu vực tả ngạn sông Đồng Nai, nơi giáp ranh giữa 3 tỉnh Lâm Đồng, Đồng Nai và Bình Phước. Trải qua trên 30 năm nghiên cứu, với 9 lần khai quật chính thức và nhiều cuộc điều tra, thám sát, các nhà khoa học đã làm xuất lộ hàng chục phế tích, kiến trúc tôn giáo đền tháp và mộ tháp, thu về hàng ngàn hiện vật có giá trị lịch sử, văn hóa. Với quy mô đồ sộ như vậy, di tích Cát Tiên đã khẳng định được vai trò vô cùng quan trọng của một thánh địa chịu ảnh hưởng sâu sắc của Ấn Độ giáo.

Kiến trúc gò 6B khai quật vào năm 2003 là một cụm kiến trúc gồm 3 đền tháp chính (6A, 6B và 6C). Các đền tháp này phần lớn đã bị phá hủy chỉ còn lại nền móng. Tháp 6B là một kiến trúc thuộc loại hình của đền thờ quy mô nhỏ.

Linga bạc phát hiện trong lòng tháp (tại trung tâm kiến trúc 6B), được chế tác bằng bạc, gồm 3 phần: phần đáy vuông, biểu thị cho thần Brahma (Thần sáng tạo), phần giữa bát giác, biểu thị cho thần Vishnu (Thần bảo tồn); phần trên cùng trụ tròn, biểu thị cho thần Shiva (Thần hủy diệt). Loại Linga tương tự được tìm thấy tại kiến trúc 1A và kiến trúc 6B.

Linga là biểu tượng thiêng liêng được thờ cúng trong các đền thờ của Ấn Độ giáo. Linga biểu trưng cho quyền lực tối thượng và mang tính dương, kết hợp với Yoni (mang tính âm), được coi là biểu tượng của sự sáng tạo, sinh sôi nảy nở.