GÀ LÔI

Gà lôi có tên khoa học là Lophura Nycthemera Annamensis, thuộc họ Trĩ Phasianinae, bộ Gà Galliformes.

Gà lôi phân bố ở các rừng Nam Trung bộ, cao nguyên Lâm Viên, phía Bắc Plâycu và Đông Bắc Nam bộ. đây là loài chim đặc hữu của nước ta.

Gà lôi dài từ 50 – 125cm, con trống không chỉ lớn hơn con mái mà còn có bộ lông hết sức sặc sỡ nhằm thu hút bạn tình. Bộ lông dày, cứng, lông phụ thường khá phát triển. Bộ lông có hai màu (trắng ở trên lưng và đen ở phía bụng), mào dài, cằm, họng, toàn thể mặt, bụng màu đen. Con mái lông nâu, mào cong, chân đỏ, da mặt đỏ. Gà lôi có một dải lông trắng chạy dọc theo hai bên cổ, lông dài ở ngực và sườn trắng lẫn đen, lưng có những vân đen mảnh xen kẽ với vân trắng, mỗi lông có khoảng 6 – 7 vân trắng hẹp. Cánh màu đen với một vài vân trắng. Đuôi màu đen có nhiều vân trắng hẹp. Mắt màu nâu da cam hay vàng. Mỏ màu đen hoặc xám sừng. Da quanh mắt màu đỏ tươi. Chân đỏ tía.

Con non 1 tuổi lưng màu nâu, có vân mảnh màu đen. Mào màu nâu thẫm có điểm nâu đen. Phần dưới cơ thể màu nâu lẫn nâu đen, ở ngực có vệt nâu trắng. Đuôi có vạch nâu đen và đen trắng, những lông đuôi giữa có vân mảnh màu nâu trắng. Đối với chim cái, nhìn chung toàn bộ lông có màu nâu tối. Đuôi màu nâu hạt dẻ sáng, cằm và họng màu xám nhạt. Mào dài và có màu nâu thẫm. Lông bao cánh, vai và toàn bộ mặt lưng có những vệt hình mũi mác màu xám nhạt, những vệt này ở phía trên lưng có mép màu tối đục. Mắt nâu. Mỏ ngà. Chân đỏ tía.

Gà lôi thường sống trên mặt đất, trong nhiều sinh cảnh khác nhau, như rừng rậm, savan, thung lũng. Nơi ở thích hợp của chúng là trong rừng thường xanh ở dạng nguyên sinh và thứ sinh, độ cao từ 500m trở lên, cũng có khi gặp chúng ở độ cao từ 500 – 1.000m và trên các đỉnh núi cao từ 1.200 – 1.800m. Chúng thường kiếm ăn trên mặt đất và ban đêm ngủ trên cây. Thức ăn chính của chúng là các loài hạt, quả, củ và côn trùng trên mặt đất. Chim non mới nở thường ăn động vật, khi lớn thay thế bằng thực vật. Gà lôi làm tổ rất đơn giản trên mặt đất, thường là một đám lá khô hay hõm đất nông. Mỗi năm, chúng đẻ 1 lứa từ 5 – 15 trứng.