Linga

Chất liệu: Đá
Kích thước: Cao 10cm; Đk đáy: 5cm
Màu sắc: Nâu nhạt
Hình dạng: Hình trụ
Kỹ thuật chế tác: Thủ công
Nguồn gốc: Khai quật

Thông tin hiện vật

Hiện vật được phát hiện tại Di tích quốc gia đặc biệt Khảo cổ Cát Tiên.

Di tích quốc gia đặc biệt Khảo cổ Cát Tiên được phát hiện năm 1985. Đây là một quần thể các phế tích kiến trúc tôn giáo mang ảnh hưởng của Hindu giáo (Ấn Độ), trung tâm di tích tại xã Quảng Ngãi, huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng.

Trải qua 9 cuộc khai quật khảo cổ học và nhiều đợt điều tra, thám sát đã làm xuất lộ nhiều loại hình kiến trúc như đền tháp, mộ tháp, nhà dài, thu được hơn một ngàn hiện vật có giá trị. Niên đại di tích được đoán định vào khoảng thế kỷ VI – XI sau công nguyên.

Di tích được công nhận cấp quốc gia đặc biệt năm 2014. Di tích Khảo cổ Cát Tiên chứa đựng nhiều thông tin khoa học: sử học, dân tộc học, kiến trúc và nghệ thuật mang giá trị lịch sử – văn hóa phong phú với tiềm năng du lịch hấp dẫn đã đưa Di tích khảo cổ học Cát Tiên lan tỏa, khẳng định đây là một di sản văn hóa vô giá trên vùng đất Nam Tây Nguyên và Đông Nam Bộ của nước ta.

Hiện vật được chế tác từ chất liệu đá, có thể là viên đá tự nhiên (giống như đá cuội). Hiện vật như một Linga, có dạng hình trụ. Phần đầu phình to, thuôn nhỏ dần về đáy, phần đáy được cắt phẳng. Trên bề mặt có vài vết xước.

Linga – Yoni là hai vật thờ của cư dân theo đạo Bàlamôn, Linga tượng trưng cho nguyên lý dương và Yoni tượng trưng cho nguyên lý âm. Sự giao hòa âm – dương là nguồn gốc của sự sinh sôi nảy nở của vạn vật trong vũ trụ và cũng là nét đặc trưng trong tập tục thờ cúng của các cư dân nông nghiệp theo Ấn Độ giáo.

Ngẫu tượng thờ Linga – Yoni có nguồn gốc từ tôn giáo Ấn Độ. Hình tượng Linga – Yoni đầu tiên tìm được tại di chỉ văn hóa Harappa Nam Ấn Độ. Sau này khi người Aryan vào đất Ấn Độ thì tín ngưỡng này được đưa vào hệ thống thần thoại Ấn Độ. Khi ra đời bộ sử thi Ramayana và Mahabharata, hệ thống thần linh đã khá hoàn chỉnh trong đó có ba vị thần chính (Vishnu, Shiva và Brahma) cùng với sự xuất hiện của hàng loạt các vị thần liên quan đến đời sống, xã hội, tín ngưỡng, sinh hoạt tôn giáo của cư dân.